Από τη Χρυσάνθη πιο πολύ θυμάμαι τα ζεστά, φιλόξενα βυζιά της, διότι δύο ήταν τα στρώματα πάνω στα οποία κοιμόμουν όταν ήμουν μικρή. Η κοιλιά του μπαμπά μου και τα βυζιά της Χρυσάνθης. Η μαμά μου δεν είχε τέτοια πράγματα, ήταν μινιόν. Δεν έκανε για στρώμα.
Η Χρυσάνθη τα ήξερε όλα, από το πώς πλένεις καλά τα αυτιά σου για να μη «φυτρώσουν μανιτάρια», ως πώς να διαβάζεις σωστά τους Γερμανούς φιλόσοφους για να μη κάνουν το μυαλό σου αλοιφή: «Πάνω που πήγαμε να δούμε φως, ήρθαν αυτοί και μας ρίξανε στα σκοτάδια».
Και κυρίως, ήξερε να ανάβει σωστά τη λάμπα της προγιαγιάς.

Μυσταγωγία, κατά τη διάρκεια της μελέτης τα χειμωνιάτικα βράδια, ήταν το άναμμα της υπέροχης λάμπας της γιαγιάς
Έξω από το παράθυρο τα σπίτια, θολά και γκρίζα, σαν κόσμοι μακρινοί.
Μέσα από το παράθυρο τα βιβλία ανοιχτά κάτω από το ηλεκτρικό φως.
Και μερικές ερχόταν η Χρυσάνθη για να ανάψουμε τη λάμπα.
«Άστην κάτω... θέλει τέχνη το άναμμα της λάμπας..., ξέρω εγώ;...εσύ το έχεις για μόδα.... θα ντουμανιάσεις το σπίτι... θα σε χαλάσει το φως το ηλεκτρικό;... δεν το κόβουν έτσι το φυτίλι... που είναι το άλλο ψαλίδι... άστην κάτω είπα!»
Πρώτα βγάζει τον γυάλινο κύλινδρο. Μετά κόβει σωστά το φυτίλι και γυρίζει λιγάκι τη βίδα από ορείχαλκο για να «ξεμυτίσει». Μετά τοποθετεί δύο λεπτά σαν κλωστή ξυλάκια, σταυρωτά πάνω στο φυτίλι, εμποτισμένα με κάτι που δεν θυμάμαι -παλιά τεχνολογία- και ανάβει τις άκρες τους.
Πότε ανάβει το φυτίλι με την πρώτη, πότε δεν ανάβει...
Άναψε!
Η Χρυσάνθη βάζει προσεκτικά τον γυάλινο κύλινδρο πάνω στη λάμπα και γυρίζει λιγάκι την βίδα από ορείχαλκο πέρα δώθε, για να μη καπνίζει το φυτίλι.
Πάνω στη βίδα είναι σκαλισμένα τα φτερά του Ερμή.
Και η λάμπα επιτέλους καίει και σκορπά εκείνο το μυστηριώδες και απόκοσμο φως -κίτρινο σαν κρόκο αυγού.

Τώρα καθόμαστε -εγώ εδώ, εκείνη εκεί- και ξεκινώ την εισαγωγή της έκθεσης: Ο χαρακτήρας του Παπαφλέσσα.
«Αν αφήσουμε τους ήρωες παλαιών καιρών να παρελάσουν μπροστά από το πνευματικό μας μάτι...»

- Χρυσάνθη, το φυτίλι καπνίζει στην αριστερή μεριά.
- Το μάτι σου καπνίζει! Το φυτίλι το έκοψα σωστά.

« ...στο ζενίθ του ηρωϊσμού του, ο Παπαφλέσσας εκπροσώπευσε τον ρομαντισμό, όσο κανένας άλλος ζωντανός-θνητός ήρωας, «όλα ή τιποτα», «άσπρο ή μαύρο», «ελευθερία ή θάνατος...»


Η λάμπα καίει με εκείνο το μυστηριώδες, απόκοσμο φως.
Το φυτίλι καπνίζει λιγάκι στα αριστερά του και μάλιστα μαυρίζει σιγά σιγά τον κύλινδρο...